Ο «Σκεπτόμενος» της αρχαίας Ορεστίδας είναι εύρημα της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου (περ. 10ος-7ος αι. π.Χ.) και προτάθηκε ως σύμβολο του Δήμου Άργους Ορεστικού με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 9^ης Νοεμβρίου 2015 (υπ’ αριθ. 234/2015 απόφαση) στο Συμβούλιο Τοπωνυμιών του Υπουργείου Εσωτερικών. Στη συνεδρίαση του εν λόγω Συμβουλίου στις 18 Δεκεμβρίου 2015 εγκρίθηκε, με την υπ’ αριθ. 25/2015 απόφαση του, ομόφωνα ο «Σκεπτόμενος» ως σύμβολο του Δήμου Άργους Ορεστικού και μάλιστα η έγκρισή του συνοδεύτηκε από ιδιαιτέρως τιμητικά σχόλια. Έτσι με το υπ’ αριθ. πρωτοκόλλου 7446/8-3-2016  έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών, με το οποίο κοινοποιήθηκε η ανωτέρω απόφαση στον Δήμο Άργους Ορεστικού καθιερώθηκε και επίσημα πια το σπουδαίο αυτό τεχνούργημα ως έμβλημα του Δήμου.

Οι λόγοι για τους οποίους προκρίθηκε ο «Σκεπτόμενος» έναντι άλλων ενδεχόμενων επιλογών είναι οι εξής: 

Πρώτον, προέρχεται από τα σπλάχνα της γης της αρχαίας Ορεστίδας της οποίας διοικητικό κέντρο και πόλη πρωτεύσας σημασίας ήταν το Ορεστικόν Άργος. Βρέθηκε στο κέντρο της σημερινής πόλης, στον αύλειο χώρο ιδιωτικής κατοικίας. Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο κ. Χαράλαμπο Τσούγγαρη, με την επιστημονική και μουσειακή αντίληψη του οποίου ιδρύθηκε και λειτουργεί το Αρχαιολογικό Μουσείο του Άργους Ορεστικού, πρόκειται για το αρχαιότερο εύρημα από την άμεση περιοχή του Άργους Ορεστικού.    

Δεύτερον, διαθέτει μία πανθομολογούμενη πρωτοτυπία. Συνεπώς υπηρετείται άριστα το ζητούμενο της αναγνωρισιμότητας σε τέτοιου είδους επιλογές.

Τρίτον, η καλλιτεχνική αξία του ευρήματος συναρπάζει με την πρώτη ματιά. Θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα έργο δοσμένο με μοναδική πλαστικότητα και εξαιρετικό ύφος. Η τεχνοτροπία του θυμίζει μοντέρνα τέχνη καθιστώντας το ακόμη πιο εύληπτο από τον σύγχρονο πολίτη, ο οποίος διαθέτει προσλαμβάνουσες ικανές, ώστε να διαλέγεται επιτυχώς με τεχνουργήματα αφαιρετικής σύλληψης. 

Τέταρτον, φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης. Είναι λοιπόν προσβάσιμο από κάθε συμπολίτη και φυσικά από τους επισκέπτες της πόλης, καθώς το Αρχαιολογικό Μουσείο είναι ο κατεξοχήν προορισμός για οποιονδήποτε ζητά να εντρυφήσει στο παρελθόν του σημαντικού ιστορικού χώρου της Ορεστίδας. Επιβεβαιώνουμε και με τον τρόπο αυτό την ήδη άριστη συνεργασία μας με τον πλέον επίσημο φορέα πολιτισμού στην πόλη μας, η οποία μέχρι τώρα έχει αποδώσει πολύτιμους καρπούς διάχυσης της ιστορίας και του πολιτισμού της ευρύτερης περιοχής σε κάθε ενδιαφερόμενο.

Πέμπτον, είναι ένα εύρημα ζωντανό, «έτοιμο» να μετουσιώσει τον θαυμασμό που προκαλεί σε γόνιμο προβληματισμό. Αξίζει να σημειωθεί το εξαιρετικό ενδιαφέρον που εξεδήλωσε για το εύρημα ο καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου αστροφυσικός κ. Ξενοφών Μουσσάς. Ο εν λόγω πανεπιστημιακός στη συγκριτική μελέτη που εκπονεί εδώ και χρόνια για παρόμοια ειδώλια του ελλαδικού χώρου, καταθέτει την άποψη ότι πρόκειται ίσως για μία ακόμη μορφή αρχαίου «αστρονόμου», που παρατηρεί τις κινήσεις του ήλιου για να προσδιορίσει τον χρόνο σποράς, ζευγαρώματος ανθρώπων και ζώων καθώς και άλλων καθημερινών ασχολιών.

Και έκτον, ο «σκεπτόμενος» της αρχαίας Ορεστίδας, όπως ερασιτεχνικά και κωδικοποημένα τον βαφτίσαμε οι απόγονοί του, συνοψίζει με τον καλύτερο τρόπο τον συμβολισμό που έχει ανάγκη, κατά τη γνώμη μας, ο σύγχρονος πολίτης. Το σημαινόμενο της αισθητικής του πιστεύουμε ότι δεν απέχει από την έννοια του σύγχρονου προβληματιζόμενου πολίτη, ο οποίος επιστρατεύει την σκέψη και την κριτική του ικανότητα και γι’ αυτό είναι ικανός να μετέχει με αξιώσεις στα κοινά του βίου θραύοντας το ασφυγκτικό πλαίσιο της ιδιώτευσης. Επίσης θεωρούμε, εφόσον ο «Σκεπτόμενός» μας  συνιστά την αισθητική αποτίμηση της αφετηρίας των επιστημών και της πρωτόλειας χειραφέτησης του ανθρώπου από τον ανορθολογισμό και τις δεισιδαιμονίες, ότι θα αποτελεί προς τους συμπολίτες μας, και όχι μόνο, μία διαρκή υπόμνηση δημοκρατικής συμμετοχής και κριτικής επεξεργασίας της καθημερινότητας.

Ανδρέας Βιτούλας
Θεολόγος, εκπαιδευτικός
Πρόεδρος ΔΗΚΕΔΑΟ 2014-2018